اثرات قطعی و احتمالی پرتوهای یونیزان چیست؟

آیا صفحات تشدید کننده ی سریعتر موجب کاهش دز بیمار می گردند؟

اگر چه صفحات سریعتر که فاکتور تشدید کنندگی بالاتری نیز دارند، پرتوگیری بیمار را کاهش می دهند، منتها سرعت زیاد صفحه به معنای ثبت جزئیات کمتر نیز می باشد، زیرا صفحات سریعتر یا ضخامت لایه ی فسفر آنها بیشتر است، یا بازده تبدیل اشعه به نور بالاتری دارند، و یا از ضریب جذب لایه ی فسفر بالاتری برخوردارند، که همه ی این موارد باعث پراکندگی بیشتر نور مرئی و در نتیجه کاهش تیزی مرزها و لبه های تصویر و نهایتا کاهش وضوح تصویر می گردد. دقت کنید که وضوح یا رزولوشن تصویر به معنای حداکثر جفت خطی است که در هر میلیمتر توسط سیستم فیلم و صفحه قابل تفکیک می باشد، مثلاً اگر در هر میلیمتر 4 تا خط- فاصله را بتوانیم ببینیم باالتبع رزولوشن بالاتری نسبت به حالتی داریم که 2 تا خط- فاصله را در هر میلیمتر می ببینیم.   مد فیزیک دات کام، پنجره ای رو به دنیای فیزیک پزشکی

گرید چیست و به چه منظور مورد استفاده قرار می گیرد؟

پرتوهای اشعه ایکس در مسیر حرکت خود یا بدون هیچ برخوردی از بدن بیمار عبور می کنند، یا توسط بدن بیمار جذب می شوند و یا از مسیر اولیه ی خود در جهات مختلف پراکنده می شوند. پرتوهایی که توسط بدن بیمار جذب می شوند و پرتوهایی که بدون هیچ برخوردی از بدن بیمار عبور می کنند برای ما تصویر واضحی از بافتهای مختلف می سازند، منتها پرتوهایی که از مسیر حرکت خودشان منحرف می شوند (پراکنده می شوند)، حامل اطلاعات تشخیصی نبوده و نویز محسوب می گردند، و اگر این پرتوهای پراکنده شده به فیلم رادیوگرافی برسند موجب محوشدن تصویر رادیوگرافی و کاهش کنتراست فیلم رادیوگرافی می گردند. به همین دلیل برای آنکه از رسیدن این پرتوهای پراکنده به سطح فیلم رادیوگرافی یا صفحه ی فلوروسکپی جلوگیری شود، از راه های متفاوتی استفاده می شود، یکی از این راه ها کاهش اندازه ی میدان اشعه ایکس بوسیله ی کلیماتور می باشد تا  به این ترتیب پرتوهای پراکنده ی کمتری تولید گردد، راه دوم استفاده ی از kvp های کوچیکتر می باشد تا به این ترتیب فوتونهای اشعه ی ایکس انرژی کمتری داشته باشند و در نتیجه پرتوهای پراکنده شده انرژی کافی برای رسیدن به فیلم رادیوگرافی را نداشته باشند. راه سوم استفاده ار باند کمپرسی برای کاهش ضخامت بافتی می باشد که در میدان اشعه ی ایکس قرار می گیرد تا به این صورت با کاهش ضخامت بافت احتمال پراکندگی پرتوها نیز کاهش پیدا کند، راه چهارم افزایش فاصله ی بین بافت بدن و فیلم است تا به این ترتیب پرتوهای پراکنده شده ی کمتری به فیلم برسند و مه آلودگی فیلم کاهش پیدا کند، نهایتاً کاربردی ترین روشی که برای کاهش پرتوهای پراکنده شده مورد استفاده قرار می گیرد استفاده ی از گرید می باشد، به این صورت که گرید از تعداد زیادی نوارهای سربی موازی ساخته شده که این نوارهای سربی توسط یک ماده ی شفاف به اشعه ی ایکس مثل کربن، آلومینیم یا پلاستیک از هم جدا شده اند، و وقتی که گرید بین بیمار و کاست رادیوگرافی قرار می گیرد، به علت همراستا بودن شکافت های گرید با منبع تولید پرتوهای ایکس، فوتونهای اشعه ایکسی که بدون هیچ برخوردی از بدن بیمار عبور می کنند، شانس بیشتری برای عبور از فضای بین تیغه ها دارند، در حالیکه پرتوهای پراکنده شده به احتمال زیاد با تیغه های گرید برخورد کرده و حذف می شوند، به این ترتیب پرتوهای پراکنده شده ی کمتری به فیلم می رسد، نویز تصویر رادیوگرافی کاهش پیدا می کند، و در نتیجه کنتراست تصویر رادیوگرافی افزایش می یابد.   مد فیزیک دات کام، پنجره ای رو به دنیای فیزیک پزشکی

محدود کننده دستگاه رادیوگرافی چیست؟

محدود کننده وسیله ای است که به محفظه ی تیوب اشعه ی ایکس متصل می شود و اندازه و شکل بیم اشعه ی ایکس را تنظیم می کند، محدود کننده ها به سه گروه، سوراخ – شکاف – دیافراگم ، مخروطی ها و استوانه ای ها و  کلیماتورها تقسیم بندی می شوند، که در بین آنها کلیماتورها بهترین نوع محدود کننده ها می باشند، به این دلیل که اولاً توسط آنها میتوانیم میدانهای با ابعاد مختلف را بسازیم و ثانیاً در کلیماتورها میدان پرتو توسط یک دسته پرتو نورانی، قبل از تابش دهی به بیمار قابل ملاحظه می باشد. کلیماتورها شامل دو دسته دریچه می باشند و هر دریچه شامل چهار صفحه ی سربی است که بصورت زوج های مستقل از هم حرکت می کنند و به این ترتیب ابعاد میدان اشعه ی ایکس با تغییر ابعاد دریچه ها قابل تنظیم می باشد. مهمترین وظیفه ی محدود کننده ها حفاظت بیمار در برابر پرتوهای غیر ضروری است.   مد فیزیک دات کام، پنجره ای رو به دنیای فیزیک پزشکی

کاربردهای لیزر در پزشکی چیست؟

  کاربردهای لیزر در علوم پزشکی بسیار زیاد می باشد، در بخش های چشم پزشکی از لیزرهای نئودیمیم – یاگ (ND-YAG) برای درمان بیماری آب سیاه استفاده می شود، در بیماری آب سیاه فشار چشم بالا می رود و برای درمان این بیماری توسط لیزر در درون چشم یک سوراخ بسیار کوچک به قطر 50 میکرون ایجاد می کنند، تا به این ترتیب آب ماده ی زجاجیه از چشم خارج  شود.   مد فیزیک دات کام، پنجره ای رو به دنیای فیزیک پزشکی